24 Δεκ 2013

Ενα ψέμμα που κράτησε 2000 χρόνια

Η κανέλλα ήταν από τους αρχαίους χρόνους περιζήτητη και πανάκριβη.
Ενας από τους λόγους της πολύ υψηλής τιμής ήταν και ο τρόπος περισυλλογής.


Υπήρχε στην Αραβία, μας λέει γλαφυρά ο Ηρόδοτος [3.111] ένα άγριο πουλί που έφτιαχνε σε απόκρημνα βράχια τη φωλιά του από ξυλάκια κανέλλας και δεν άφηνε κανέναν να πλησιάσει. Ετσι οι Αράβιοι έβαζαν κοντά στη φωλιά μεγάλα κομμάτια από ψόφια ζώα, ερχότανε το αρπακτικό να τα πάρει και όταν τα πήγαινε στη φωλιά έσπαγαν τα ξυλάκια από το βάρος και οι άνθρωποι μάζευαν από κάτω τα κομματάκια. Αλλοι έριχναν στη φωλιά βέλη με μολύβι στην άκρη, άλλοι πέτρες με σφεντόνες και ότι μπορούσε τέλος πάντων να επινοήσει κανείς για να μαζέψει το πολύτιμο αρωματικό φλοιό.



Διακόσια χρόνια αργότερα ο Αριστοτέλης πιστοποιεί τον θρύλο, βαφτίζοντας το μυθικό πουλί "κινάμωμον όρνεον". Ετσι οι θρύλοι των δυσκολιών της συλλογής της κανέλλας διαδίδονται παντού και η τιμή ανεβαίνει συνεχώς.


Ο Θεόφραστος, διάδοχος του Αριστοτέλη στην Περιπατητική σχολή, έχει μάθει ότι το κινάμωμον είναι θάμνος, λέει και μερικές πληροφορίες για την ποιότητα των κομματιών του φλοιού, αλλά ο μύθος καλά κρατεί.
Αγρια δηλητηριώδη φίδια είναι γύρω από τις ρίζες του θάμνου και οι άνθρωποι κατεβαίνουν στα απόκρημνα φαράγγια με καλυμένα τα χέρια και τα πόδια. Αφού μαζέψουν τα κομμάτια, τα σχίζουν σε τρία μέρη και τα αφήνουν να τα δει ήλιος. Εκείνο το κομμάτι που θα δει πρώτο ο ήλιος, το βλέπουν να παίρνει φωτιά από μόνο του, καθώς φεύγουν τρομοκρατημένοι.

Στη Ρωμαϊκή εποχή, όπως αναφέρει ο Πλίνιος στη φυσική ιστορία του, ήθελες 300 δηνάρια (μισθούς ένός χρόνου) για να αγοράσεις μία λίμπρα (300 γρ) κανέλλα.


Ετσι ξεκίνησαν τα ταξίδια, από την Ερυθρά θάλασσα προς τις Αραβικές χώρες ή την Αιθιοπία, σε αναζήτηση του πολύτιμου καρυκεύματος. Οι αναζητήσεις αυτές κόστιζαν στο Ρωμαϊκό δημόσιο εκατό εκατομμύρια σεστέρσια το χρόνο, αλλά δεν απέδιδαν τίποτα, το μυθικό όρνεο είχα καλά κρυμμένες τις φωλιές του και οι έμποροι από τις Ινδίες κρατούσαν καλά το μυστικό της προέλευσης .


Σε διάφορα βιβλία του μεσαίωνα υπάρχουν πολλές εικονογραφήσεις του μυθικού πουλιού, μερικοί μάλιστα έλεγαν πως είναι ο ίδιος ο φοίνικας που ξαναγενιέται από τις στάχτες του, γεγονός που σίγουρα ανέβασε κιάλλο τις τιμές.


Μετά τον 15ο αιώνα, όταν οι θαλασσοπόροι έφτασαν στην Κεϋλάνη και είδαν για πρώτη φορά τα αληθινά δέντρα της κανέλλας, άρχισαν όλοι να υποψιάζονται πως ο Ηρόδοτος είχε πει πριν από 2000 χρόνια ένα ψεμματάκι και πως το κινάμωμον όρνεον δεν υπήρξε ποτέ.