28 Αυγ 2014

Το πρώτο μου τσιγάρο



Σήμερα έφυγε ένας υπέροχος άνθρωπος, ο Μιχάλης.
Φύσει Δίκαιος και Περήφανος έδωσε στα παιδιά του δυο πράγματα: Αγάπη και Παιδεία, τον κόσμο όλο δηλαδη.
Πολύ τον αγάπησα τον Μιχάλη κι ας μην τον έβλεπα πια
Αντί αποχαιρετισμού, σας γράφω την ιστορία που μου είπε, όταν τον ρώτησα γιατί άρχισε το τσιγάρο και μάλιστα μεγάλος.
" Ημουν φαντάρος. Εμένα κι άλλους μας μάζεψαν και μας ανακοίνωσαν πως θα' μαστε στο απόσπασμα που θα εκτελούσε αντάρτες. Συνανθρώπους μας, έλληνες σαν κι εμάς, παιδιά σαν κι εμάς.
Όλοι αρνηθήκαμε, τρέμαμε, κανείς δεν ήθελε, εγώ δεν σήκωνα με τίποτα το όπλο. Τότε με πήρε παράμερα ο λοχαγός και μού' πε να μην ανησυχώ γιατί στο όπλο μου , θα είχε άσφαιρα, η σφαίρα ήταν στο όπλο του διπλανού μου....
Με ηρέμησε, σήκωσα το όπλο, έκλεισα τα μάτια πυροβόλησα. Οι αντάρτες έπεσαν νεκροί. Πολλές οι σφαίρες
Μετά, με τους υπόλοιπους μαζευτήκαμε αμίλητοι. Οταν μίλησε ο πρώτος ήταν για να μας πει πως ο λοχαγός του είπε πως οι σφαίρες ήταν στο όπλο του διπλανού του. Δεν ήμουν αυτός που μίλησε. Αλλά κοιτάχτήκαμε και καταλάβαμε
Είχε πει στον καθένα μας χωριστά το ίδιο πράγμα.
Για να μας πείσει να σκοτώσουμε, Κατάλαβες Ελπίδα;
Έτσι με χέρια που έτρεμαν κάπνισα , κλαίγοντας,το πρώτο μου τσιγάρο..."




[Ευχαριστώ θερμά την Ελπίδα Μανουρά, που μου επέτρεψε να αναπαράγω το γεγονός]

24 Αυγ 2014

Η επιγραφή του Behistun

Στο δρόμο από τη Βαβυλώνα μέχρι τα Εκβάτανα υπάρχει μια τεράστια τοιχογραφία χαραγμένη στους απόκρημνους βράχους, πλάτους δεκαπέντε μέτρων και μήκους εικοσι πέντε, εκατό μέτρα ψηλότερα από το επίπεδο του δρόμου.



 Το μνημείο αυτό ήταν παραγγελία του Δαρείου του 1ου και φτιάχτηκε το 520 πΧ, λίγο αφού έγινε βασιλιάς της Περσίας.
Γράφτηκε σε τρεις γλώσσες, αρχαία Περσικά, Ελαμικά και Βαβυλωνιακά, ώστε να γίνεται κατανοητή από όλους τους λαούς που ζούσαν στη μεσοποταμία.
Η ανακάλυψη της επιγραφής αυτής στους νεώτερους χρόνους ήταν αντίστοιχη με την πέτρα της Ροζέτας για τα ιερογλυφικά και βόηθησε σημαντικά στην αποκρυπτογράφηση των τριών αυτών γλωσσών, τη συλλαβική τους μορφή και τη χρήση των συμβόλων της σφηνοειδούς γραφής.
Η διάταξη των τριών κειμένων φαίνεται στην ακόλουθη σχηματική απεικόνιση

[πηγή Encyclopaedia Iranica, BISOTUN iii. Darius's Inscriptions]
Εδώ συναντάμε για πρώτη φορά σε γρaπτό λόγο την Αρυα γλώσσα
"Εγώ ο Δαρείος, βασιλιάς της Περσίας, με τις ευλογίες του Αχουραμάζντα, έφτιαξα αυτή την επιγραφή στην Αρυα γλώσσα"
[στήλη 4, σειρά 70]



τη λέξη "μάγος"



καθώς και τη λέξη "Γιάουνα"
που χρησιμοποιούσαν οι Πέρσες για τους Ελληνες [Ιωνες]



Σε άλλη θέση, στον τύμβο του Δαρείου, βρίσκουμε και πιο αναλυτική περιγραφή,
"Γιάουνα" για τους Ελληνες της Ιωνίας και
"Γιάουνα τακαμπάρα" δηλαδή Ελληνες με πλατύγυρο καπέλο, δηλαδή Μακεδόνες, από τη χαρακτηριστική καυσία που συνήθιζαν να φορούν.


Η επιγραφή βρίσκεται στην περιοχή του σημερινού Kermanshah του Ιράν και μπήκε στα διατηρητέα μνημεία της UNESCO το 2006.

20 Αυγ 2014

Μαμά βρήκα τις πηγές του Νείλου

Ο Μεγαλέξαντρος έχει φτάσει στον Ινδό ποταμό και εκεί βλέπει ξανά κροκοδείλους.
Οπως στην Αίγυπτο.
Στον παραπόταμο Αρκεσίνη βλέπει φυτείες με κουκιά.
Οπως στην Αίγυπτο.
Ενθουσιάζεται με αυτά τα δύο δεδομένα και πιστεύει ότι βρήκε τις μακρινές πηγές του Νείλου.
Τα καλά νέα πρέπει να τα μάθει η Ολυμπιάδα, που έχει να τον δει κοντά δέκα χρόνια και έτσι της γράφει μία επιστολή.


Εξετάζοντας όμως τα νέα και συνομιλώντας με τους ντόπιους μαθαίνει ότι ο Ινδός χύνεται στη θάλασσα και έτσι αφαιρεί από την επιστολή τα σχετικά με τις πηγές του Νείλου.


Οταν γράφουμε γράμμα στη μαμά, αν μη τι άλλο, πρέπει να είμαστε ακριβείς.

19 Αυγ 2014

Ο Ηρόδοτος και οι κούριερ

Ο Δαρείος ο Α΄ από τον 5ο πΧ αιώνα φτιάχνει τον βασιλικό δρόμο από τα Σούσα μέχρι τις Σάρδεις και αλλάζει τα δεδομένα της επικοινωνίας για την εποχή.


Μια απόσταση 3000 χιλιομέτρων οι έφιπποι κούριερ μπορούσαν να την καλύψουν σε 7 μέρες, την ώρα που ένας πεζός ήθελε περίπου τρεις μήνες.
Ο Ηρόδοτος περιγράφει και θαυμάζει.
"Δεν υπάρχει τίποτα πιο γρήγορο στον κόσμο από τους Πέρσες αγγελιαφόρους"


"Τίποτα δεν τους σταματάει, ούτε το χιόνι, ούτε η βροχή, ούτε ο καύσωνας, ούτε η νύχτα"
Δυόμισυ χιλιάδες χρόνια αργότερα η φράση αυτή είναι χαραγμένη στο ταχυδρομείο της Νέας Υόρκης 
"Neither snow nor rain nor heat nor gloom of night stays these couriers from the swift completion of their appointed rounds"



Στο ίδιο πνεύμα είναι και η απάντηση του Ευκλείδη, όταν ο Πτολεμαίος τον ρώτησε αν υπάρχει σύντομος τρόπος να μάθει γεωμετρία, όπως μας πληροφορεί ο σχολιαστής των Στοιχείων Πρόκλος



Η ίδια διατύπωση αναφέρεται και στο διάλογο του Μέναιχμου με τον νεαρό Μεγαλέξαντρο, που είδαμε στο 
http://dimitristsokakis.blogspot.gr/2012/08/blog-post.html




18 Αυγ 2014

Σαν βασιλιά !!

Το καλοκαίρι του 326 πΧ παίρνει να τελειώνει και ο φοβερός στρατός του Μεγαλέξατρου έχει φτάσει στον Υδάσπι ποταμό στην Ινδία.

Εκεί είναι παραταγμένος ο γενναίος βασιλιάς Πώρος με 30000-50000 πεζούς, 3000 ιππείς, 200 πολεμικούς ελέφαντες και 1000 άρματα.
Οι Μακεδόνες έχουν 6000 πεζούς και 5000-7000 ιππείς.
Η στρατηγική του Μεγαλέξαντρου είναι μοναδική.
Αφήνει τον Κρατερό με τη μισή δύναμη στο κυρίως στρατόπεδο και με τους υπόλοιπους τρέχει και περνάει τον Υδάσπι και κυκλώνει τους αντιπάλους.
Επωφελήθηκε και από μία ξαφνική καταιγίδα που κάλυψε το θόρυβο της μετακίνησης των στρατιωτών.
Ο Πώρος αντιστέκεται όσο μπορεί αλλά χάνει τη μάχη.
Ο Αλέξανδρος έχει δει και εκτιμήσει τον ικανό πολεμιστή και στέλνει αγγελιαφόρους ζητώντας να τον δει.
Ο Πώρος πίνει λίγο νερό να ξεδιψάσει και τρέχει να συναντήσει τον νικητή.
Ολοι θαυμάζουν το παράστημα του Πώρου, ήταν πάνω από δύο μέτρα ψηλός και ο Αλέξανδρος προσέχει ότι το ύφος του κάθε άλλο παρά δουλωμένου δείχνει.
Ετσι, με μια μικρή συνοδεία, βγαίνει μπροστά από τις μακεδονικές γραμμές και στέκεται απέναντι στον Πώρο και τον ρωτάει τι θέλει να κάνουνε.

"Να με αντιμετωπίσεις σαν βασιλιά, Αλέξανδρε" ήταν η απάντηση του Πώρου και ο Αλέξανδρος ευχαριστήθηκε και τον έχρισε βασιλιά της Ινδίας προσθέτοντας στο βασίλειό του και άλλες από τις κατακτημένες περιοχές.
Στο γλαφυρό κείμενο του Αρριανού διαβάζουμε τις λεπτομέρειες.

[Αρριανού Αλεξάνδρου ανάβασις 5.19]

Μετά τη νίκη, ο Αλέξανδρος ιδρύει εκεί δύο πόλεις, τη Νίκαια και την Βουκεφάλα, προς τιμήν του αλόγου του που πέθανε από τις καταπονήσεις.
Ο Αλέξανδρος προχωράει προς τον ποταμό Υφάσι, εκεί όμως εμφανίζονται μετά από δέκα χρόνια οι πρώτες αντιρρήσεις από το στράτευμα. Τους καλεί όλους και προσπαθεί να τους πείσει να προχωρήσουν.
"Ταύτα και τοιαύτα ειπόντος Αλεξάνδρου πολύν μεν χρόνον σιωπή ην ούτε αντιλέγειν τολμώντων προς τον βασιλέα εκ του ευθέος ούτε ξυγχωρείν εθελόντων"
Ο Αλέξανδρος τους προτρέπει επανειλημμένα να πουν τη γνώμη τους, ακόμα κι αν είναι αντίθετη από τη δική του.
"έμενε δε και ως επί πολύ η σιωπή"
Ο θαρραλέος είναι ο στρατηγός Κοίνος, ο γιος του Πολεμοκράτη, που αποφασίζει να μιλήσει και να εκθέσει στον βασιλιά την αντίθετη άποψη.
Μετά από τρεις μέρες ο Αλέξανδρος ανακοινώνει στο στράτευμα ότι αρχίζει η επιστροφή, η προς ανατολάς πορεία έχει πάρει τέλος.





13 Αυγ 2014

Είσαι ήδη απέναντι !!

Χειμώνας του 547 πΧ και ο βασιλιάς Κροίσος έχει φτάσει στον ποταμό Αλυ, που έχει φουσκώσει και κάθε προσπάθεια για γέφυρες και σχεδίες αποτυγχάνει. 
Πρέπει όμως ο στρατός να περάσει απέναντι για να επιτεθεί στους Πέρσες του Κύρου. 



Ο Θαλής, που ακολουθεί την εκστρατεία, έχει διαφορετική άποψη. 
Βασιλιά μου μην ανησυχείς, είσαι ήδη απέναντι!!

Και δίνει οδηγίες να σκάψουν παράκαμψη του ποταμού και καθαρίζει τη φάση χωρίς να κουνηθεί κανείς !!!
[Ηρόδοτος Α 75]